|
|
|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
6 نتیجه برای مقاومت
خدیجه موسی خلیفانی، رضا درویش زاده، مسعود ابرین بنا، آرام نوری،
دوره 5، شماره 2 - ( 12-1397 )
چکیده
آفتابگردان (.Helianthus annuus L) یک محصول مهم زراعی میباشد که روغن آن ارزش غذایی و اقتصادی بالایی دارد. پوسیدگی پایه‌‌ی ساقه که توسط قارچ‌‌های Sclerotinia sclerotiorum و S. minor ایجاد می‌‌شود، یکی از بیماریهای مهم و مخرّب آفتابگردان است. استفاده از ارقام مقاوم به عنوان مهمترین و موثرترین روش برای کنترل بیماری در نظر گرفته می‌‌شود. در پژوهش حاضر، ارتباط و پیوستگی بین 30 جفت نشانگر ریزماهواره با مقاومت به سه جدایه S. sclerotiorum و سه جدایه S. minor در 100 لاین آفتابگردان با استفاده از نرم‌‌افزارهای Structure و Tassel مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس 30 جفت نشانگر ریزماهواره مورد استفاده در این مطالعه، ساختار ژنتیکی جمعیت به دو زیر جمعیت (2=K) تقسیم گردید که نتایج حاصل از رسم بارپلات نیز مؤید آن بود. در تجزیه ارتباط با استفاده از نرم‌‌افزار TASSEL از طریق دو روش GLM و MLM ، به ترتیب 14 و 12 نشانگر SSR شناسایی شد که ارتباط معنی‌‌داری با نواحی ژنومی کنترل کننده مقاومت به بیماری داشتند و تغییرات قابل توجهی از صفت را توجیه نمودند. شناسایی نشانگرهای مشترک مانند نشانگر ORS617 برای جدایه‌‌های M1 از گونه S.minor و J1 از گونه S.sclerotiorum میتواند ناشی از اثرات پلیوتروپی یا پیوستگی نواحی ژنومی دخیل در کنترل مقاومت به این جدایه‌‌ها باشد. به دلیل اینکه این نشانگرها گزینش همزمان مقاومت به چندین جدایه قارچی را امکان‌‌پذیر می‌‌سازد، در برنامههای بهنژادی آفتابگردان جهت انتخاب به کمک نشانگر (MAS) و تولید ارقام مقاوم به بیماری اهمیت اساسی دارد.
فرانک خان ماکو، سید ابوالقاسم محمدی، رباب سلامی، سعید اهری زاد،
دوره 5، شماره 2 - ( 12-1397 )
چکیده
بیماریهای قارچی به خصوص زنگ‌های زرد و قهوه‌ای باعث کاهش عملکرد گندم در ایران و جهان می‌شوند. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی 20 رقم گندم نان با پاسخ متفاوت به زنگ‌های قهوه‌ای و زرد با استفاده از آغازگرهای طراحی شده براساس نواحی حفاظت شده ژن‌های مقاومت به بیماری بررسی شد. الگوی نواری نشانگرهای چند شکل به صورت غالب امتیازدهی و تعداد نوار تکثیر شده و درصد چند شکلی تعیین گردید. علاوه بر این، برای هر ترکیب آغازگری، پارامترهای محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) و شاخص نشانگر (MI) محاسبه شد. از مجموع 11 ﺁغازگر منفرد و جفت، پنج ترکیب ﺁغازگری به همراه یک آغازگر منفرد تکثیر مناسب و قابل امتیازدهی تولید کردند. حداکثر و حداقل میانگین PIC به ترتیب مربوط به آغازگر LLOOP-1 و جفت آغازگر H2016-H2020 با میزان 0.50 و 0.28 بود. جفت آغازگرهای H2016-H1146 و H2016-H2020 با میانگین 4.80 و 2.84 به ترتیب حداکثر و حداقل MI را داشتند. تجزیه خوشه‌ای براساس الگوریتم Neighbor-Joining و ضریب فاصله تکاملی P-distance، ارقام مورد مطالعه را به چهار گروه منتسب کرد و این گروه‌بندی با پاسخ به زنگ زرد ارقام مطابقت داشت. در تجزیه به بردارهای اصلی، پراکنش ارقام براساس دو بردار اصلی اول، چهار گروه حاصل از تجزیه خوشه‌ای را تأیید کرد.
مریم طهماسب عالی، رضا درویش زاده، امیر فیاض مقدم،
دوره 7، شماره 1 - ( 6-1399 )
چکیده
در یک برنامه اصلاحی اطلاع از نحوه عمل ژن‌ها مهم میباشد چرا که اطلاعات در این زمینه به محقق در طراحی برنامههای تلاقی و انتخاب مؤثر کمک می‌نماید. در این پژوهش، ارزش اصلاحی صفات مختلف زراعی در توتون‌های شرقی تحت تنش گل‌جالیز با استفاده از بهترین پیش‌بینی نااُریب خطی (BLUP) برآورد شد. برای این منظور 89 ژنوتیپ توتون شرقی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط بدون علف‌هرز گل‌جالیز (نرمال) و تنش گل‌جالیز طی دو سال زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. تنش گل‌جالیز از طریق اختلاط 06/0 گرم بذر گل‌جالیز با خاک گلدان اعمال شد. ژنوتیپ C.H.T.209.12e × F.K.40-1 عملکرد بالایی در هر دو شرایط نرمال و تنش گل‌جالیز داشت و از نظر شاخص تحمل و پایداری عملکرد نیز جزو ژنوتیپ‌های مطلوب بود. ژنوتیپ Rustica برترین ژنوتیپ از نظر ارزش اصلاحی اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو شرایط نرمال و تنش گل‌جالیز بود. در تجزیه خوشه‌ای بر اساس ارزش اصلاحی صفات، ژنوتیپ‌های توتون در هریک از شرایط نرمال و تنش گل‌جالیز به ترتیب در 6 و 5 گروه تقسیم شدند؛ به طوری که توزیع ژنوتیپ‌ها در گروه‌ها بسته به شرایط متفاوت بود. بالاترین وراثت‌پذیری در شرایط نرمال در وزن تر ریشه و در شرایط تنش گل‌جالیز در صفت وزن تر برگ مشاهده شد. نتایج بررسی نشان داد ژنوتیپی که عملکرد اقتصادی خوبی دارد ممکن است ارزش اصلاحی آن کم باشد. بنابراین در نظر گرفتن اطلاعات ارزش اصلاحی در کنار میانگین فنوتیپی صفات میتواند کارایی برنامههای اصلاحی را افزایش دهد.
سمیرا کریمی، مقصود پژوهنده، کامبیز عزیزپور،
دوره 9، شماره 1 - ( 6-1401 )
چکیده
گیاهان تراریخت و محصولات آن ها با توجه به ویژگی های بهبودیافته، روز به روز در حال توسعه هستند و ارزیابی ایمنی این گیاهان قبل از ورود به سبد غذایی مردم الزامی می باشد. از این‌رو اهمیت موضوع ایمنی زیستی گیاهان تراریخت و استفاده از محصولات آن ها، سازمان های نظارتی را وادار به ایجاد قوانینی کرده است که از آن تحت عنوان ارزیابی این همانی یاد می شود. در پروتکل اجرایی آن ترکیبات مغذی مهم و ضروری گیاهان تراریخت بررسی و با شاهد مقایسه می شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی زیستی سیب زمینی تراریخت لاین F (مقاوم به شوری) با رقم اصلی و غیرتراریخت آن (آگریا) می باشد که این لاین تراریخت مقاوم به شوری با انتقال ژن SOS3 آرابیدوپسیس به سیب زمینی رقم آگریا تولید و مقاومت آن به شوری اثبات شده است. ابتدا حضور ژن AtSOS3 در گیاهان لاین F تأیید شد و آزمایش های این همانی در قالب مقایسه میزان تولید پرولین، قندهای محلول، کاروتنوئید و کلروفیل های a و b، میزان بیان نسبی ژن Catalase 1و AtSOS3 بین لاین F و گیاه شاهد غیرتراریخت انجام گرفت. بر اساس ارزیابی های صورت گرفته در صفات فیزیولوژیک و برخی متابولیت ها (میزان پرولین، قندهای محلول، کاروتنوئید و کلروفیل های a و b) و صفات مورفولوژیک (ارتفاع بوته، وزن خشک و تر گیاه) بین لاین F و WT هیچ تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در بررسی کلنی های میکروبیوم اطراف ریشه در لاین تراریخت و شاهد غیرتراریخت تفاوت غیرمعنی دار بود که حاکی از آن است که لاین تراریخت هیچ اثر تهدیدآمیزی برای کاهش یا افزایش میکروارگانیسم ها در محیط زیست ندارد. میزان بیان نسبی ژن های AtSOS3 و Catalase1 در لاین F نسبت به WT دارای مقادیر بیشتری بود. دلیل افزایش بیان Catalase1، فعال شدن مکانیسم های دفاعی گیاه در برابر تنش می باشد. درنهایت نتایج هر یک از ارزیابی های صورت گرفته برابری لاین F و WT در صفات ارزیابی شده را اثبات کرد.
سید محسن سهرابی، سید کریم موسوی،
دوره 9، شماره 2 - ( 12-1401 )
چکیده
نخود (Cicer arietinum L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی در سطح جهان است. نخود پس از لوبیا و نخود فرنگی مهمترین لگوم دانه‌ای فصل سرد است. علف‌های هرز یکی از مهمترین تهدید کنندگان تولید نخود در سرتاسر جهان هستند. به‌علت حساسیت نخود به علف‌کش‌ها، عمده‌ی مصرف علف‌کش‌ها به‌صورت پیش‌رویشی بوده و استفاده از علف‌کش‌های پس رویشی محدود است. بنابراین، ارقام بومی نخود متحمل به علفکش که انعطاف‌پذیری بالاتری برای استفاده علف‌کش‌های پس‌رویشی دارند، برای بهبود بازده این محصول مورد نیاز هستند. در این پژوهش، با استفاده از روش زیست‌سنجی بذر و واکنش PCR، مکانیسم‌های مقاومت ارقام نخود ایرانی نسبت به علفکش پرسوئیت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی قابل‌توجهی را برای تحمل به علفکش پرسوئیت بین ارقام مختلف نخود ایرانی نشان داد. نتایج بررسی مکانیسم مقاومت ژنتیکی نسبت به علفکش پرسوئیت نشان داد که پروتئین‌های هدف این علفکش یعنی ALS1 و ALS2 در تمامی ارقام مورد بررسی با هم و با توالی‌های مرجع موجود در بانک ژن تفاوتی نداشته و این اثبات می‌کند که مقاومت موجود در ارقام مختلف گیاه نخود نسبت به علفکش پرسوئیت در اثر مکانیسم مقاومت محل هدف ایجاد نشده و احتمالاً از مکانیسم مقاومت غیرمحل هدف پیروی می‌کند. ارقام برتر (Bivanij، Aksou، Mansour، TDS-Maragheh90-400 و TDS-Maragheh90-358) حاصل از این پژوهش می‌توانند به کشاورزان توصیه شده و همچنین به‌عنوان والد در آزمایش‌های بهنژادی برای ایجاد ارقام نخود با مقاومت طبیعی به علفکش پیشنهاد شوند.
فاطمه باقرزاده، حنانه میراحمدی، ثریا پورتبریزی، علی کاظمی پور، مریم درانی نژاد، روح اله عبدالشاهی،
دوره 11، شماره 1 - ( 6-1403 )
چکیده
زنگ نواری (زرد)، با عامل قارچی striiformis f. sp. tritici (Pst)Puccinia یکی از مهمترین بیماریهای گندم در اغلب نقاط دنیا به‌حساب می‌آید. بهترین روش مقابله با این بیماری، ایجاد مقاومت ژنتیکی است. عامل این بیماری خیلی سریع تکامل پیدا می‌کند و به‌همین دلیل مقاومت ناشی از ژن‌های بزرگ اثر شناسایی شده برای مقاومت، شکسته شده است. در این پژوهش ژن‌هایYr5 و Yr15 که مؤثرترین ژن‌های مقاومت در مرحله گیاهچه‌ای هستند، با استفاده از روش تلاقی برگشتی به‌کمک نشانگر به ارقام ایرانی بهاران، رخشان، ستاره، سیوند، پارسی و امین منتقل شدند. شش پروژه بهنژادی جداگانه برای انتقال این ژن‌ها به ارقام یاد شده انجام شد. هر رقم با لاین‌های استاندارد 15/6*Avocet‘S’Yr و 5/6*Avocet‘S’Yr (والدهای بخشنده) تلاقی داده شد. نتاج نسل اول (F1) با ارقام ایرانی (والدهای تکراری) تلاقی برگشتی داده شدند. با ژنوتیپ‌یابی 30 بوته تصادفی از نتاج BC1F1در هر پروژه، ژنوتیپ‌های هتروزیگوت حامل ژن مقاومت با استفاده از نشانگر اختصاصی مشخص شد و تلاقی برگشتی دوم صورت گرفت. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که در هر جمعیت لاین مقاوم در برابر زنگ نواری را می‌توان با تکرار چند نسل تلاقی برگشتی و یک نسل خودگشنی، ایجاد کرد. انتقال ژن‌های مقاومت به زنگ زرد و هرمی کردن آن‌ها در ارقام مورد بررسی علاوه بر افزایش احتمال ممانعت از کاهش عملکرد در سال‌های اپیدمی این بیماری و ایجاد مقاومت پایدار، از لحاظ زیست محیطی نیز اثرات مطلوبی خواهد داشت.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
