میکروRNAها (miRNAs) بهعنوان گروهی از RNAهای کوچک غیرکدکننده نقش مهمی در تنظیم رشد، نمو و پاسخ گیاهان به تنشهای مختلف ایفا میکنند. در این تحقیق بیان سه miRNA پاسخدهنده به خشکی (miR۱۶۰ ، miR۱۵۹ و (miR۱۶۹ با استفاده ازqRT-PCR در دو رقم انگور متحمل (یاقوتی) و حساس به خشکی (بیدانهسفید) تحت شرایط تنش خشکی مورد مقایسه قرار گرفت. بهمنظور شناسایی عناصر تنظیمی بالقوه در پروموتر miRNAهای مورد بررسی، توالی بالادست پیش ساز این miRNAها توسط پایگاه دادهای PlantCARE مورد آنالیز قرار گرفت. موتیفهای مرتبط با خشکی مانند ABREها و MBSها در مناطق تنظیمی miRNAها شناسایی شدند. سه فاکتور رونویسی مرتبط با سیگنالینگ هورمونهای گیاهی اسید آبسیزیک (ABA) و اکسین بهعنوان مهمترین ژنهای هدفmiRNA های مورد بررسی، شناسایی شدند. الگوی بیان miRNAهای مورد بررسی بسته به نوعmiRNA و نوع رقم، متفاوت بود، بهطوریکه بیان miRNA۱۵۹ تحت تأثیر تنش در رقم بیدانهسفید بدون تغییر بود و در رقم یاقوتی افزایش یافت اما بیان miRNA۱۶۰ وmiRNA۱۶۹ در دو رقم مورد بررسی بهصورت معکوس تغییر یافت. پروفایل بیان وابسته به ژنوتیپ (رقم) نشان داد که پاسخ miRNA ها به تنش خشکی در میان ژنوتیپهای خیلی نزدیک با حساسیت متفاوت به تنش نیز متفاوت است. بهطورکلی با توجه به نقش ژنهای هدف بالقوه miRNA های مورد بررسی، بهنظر میرسد که تغییر بیان miRNAهای ارزیابیشده درنهایت به تحمل بهتر تنش خشکی در رقم یاقوتی منجر میشود.