|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
۸ نتیجه برای صبوری
انسیه طاهری، رضا شیرزادیان خرم‌آباد، غلامرضا شریفی سیرچی، عاطفه صبوری، خدیجه عباس‌زاده،
دوره ۲، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۴ )
چکیده
گیاه بومادران یا بومادران نوع کوتاه دشتی با نام علمیC.Koch Achillea wilhelmsii از تیره Asteraceae میباشد. این تحقیق با هدف بررسی سه جمعیت مختلف بومادران و تعیین میزان قرابت ژنتیکی آنها انجام گرفت. اجرای این بررسی با استفاده از صفات مورفولوژیکی در قالب یک طرح آشیانهای و بصورت کاملاً تصادفی با ۱۰ تکرار انجام شد. وراثتپذیری برای تمامی صفات بین بازهی ۹۸ تا ۱۰۰ بود که نشاندهندهی وجود وراثتپذیری بالا برای این صفات میباشد. بیشترین ضریب تنوع ژنتیکی، متعلق به صفت قطر ریشه (۶۶/۱) بود که نشاندهندهی وجود تنوع بالا در بین ژنوتیپهای مورد مطالعه برای این صفت میباشد. کمترین ضریب تنوع ژنتیکی متعلق به صفت نسبت طول به عرض برگ (۳۶/۰) بود که حکایت از وجود تنوع کمی برای این صفت دارد. بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفههای اصلی دو مؤلفهی اول حدود ۹۰% از کل تغییرات را توجیه میکنند. نتایج تجزیه بای پلات نشان داد که هر سه توده تقریباً از یکدیگر تفکیک شدند. تجزیه خوشهای نیز نتایج تجزیه بایپلات را به طور کامل تأیید کرد و تودهها به صورت سه خوشه جداگانه شناخته شدند که این نتایج حاکی از تفاوت ظاهری میان تودههای مختلف بومادران است. نتایج این آزمایش نشان دهنده‌ی تنوع ژنتیکی گسترده بین جمعیتهای مورد بررسی از نظر صفات اندازه گیری شده در سطح استان هرمزگان است. نتایج فوق حاکی از پتانسیلهای نهفته تودههای بومی بومادران در جنوب ایران و ارزشمند بودن این ذخایر و لزوم توجه بیشتر در شناسایی، حفظ، ارزیابی و استفاده از آنها در برنامه های به نژادی است.
عاطفه کاویانی چراتی، حسین صبوری، حسین علی فلاحی، عیسی جرجانی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۵ )
چکیده
بهمنظور تجزیه ژنتیکی صفات مربوط به خصوصیات سنبله در جو آزمایشی، با ۱۰۰ خانواده نسل F۳ و F۴ جو حاصل از تالقی بادیا × کومینو در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. صفات زراعی شامل طول سنبله، تعداد دانه در یک سنبله، تعداد کل سنبله، وزن کل سنبله، طول دانه و قطر دانه مورد اندازهگیری قرار گرفتند. نقشه پیوستگی جمعیت با ۷ نشانگر SSR و ۶۹ آلل چندشکل iPBS تهیه شد که ۲/۶۳۲ سانتی مورگان از ژنوم جو را پوشش داد. تجزیه QTL به روش مکانیابی فاصلهای مرکب )CIM )انجام شد و تعداد ده QTL برای صفات مورد مطالعه، با اثر افزایشی )۰۷/۱۲۷ برای تعداد سنبله تا ۶۲۵/۰ -میلیمتر برای طول دانه( مکانیابی گردید. واریانس فنوتیپی توجیه شده توسط این QTLها از ۹/۱۰ تا ۹/۱۲ درصد متغیر بود که بیشترین آن مربوط به صفت طول سنبله در نسل F۳ و کمترین آن برای صفت تعداد کل سنبله در نسل F۳ و وزن کل سنبله در نسل F۴ بود. همه QTLهای شناسایی شده دارای اثرات بزرگ بودند و پس از تعیین اعتبار میتوانند در برنامههای اصالحی و انتخاب به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرند.
حال بی بی بایردست، سید یحیی صالحی لیسار، حسین صبوری، علی موافقی، ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری،
دوره ۵، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
تعیین رابطه بین ژنوتیپ و فنوتیب یکی از اهداف اصلی پروژه‌های بهنژادی است. امروزه نشانگرهای مولکولی ابزارهای قدرتمندی برای ارزیابی این ارتباط در اختیار بهنژادگران قرار می‌دهند. در این بررسی تنوع ژنتیکی ۱۱۲ لاین برنج با استفاده از ۲۰ جفت نشانگر ریزماهواره پیوسته با آللهای تحمل به خشکی مورد بررسی قرار گرفت که درمجموع ۷۷ آلل چند شکل با میانگین ۳,۸۵ آلل به ازای هر جفت آغازگر تکثیر شد. کمترین تعداد آلل مربوط به نشانگرهای RM۲۸۱۹۹ و RM۲۱۲ با ۲ آلل و بیشترین آن مربوط به نشانگر RM۷۲ با ۶ آلل بود. میزان اطلاعات چندشکلی برای نشانگرهای مورد بررسی بین ۰,۳۰ تا ۰,۷۲ با میانگین ۰,۵۸ بود که بیشترین مقدار مربوط به نشانگر RM۸۵ و RM۲۰A و کمترین آن مربوط به نشانگر RM۲۸۰۹۹ بود. از نظر تنوع ژنی، نشانگرهای RM۲۸۰۹۹ و RM۸۵ به ترتیب کمترین (۰,۳۳) و بیشترین (۰,۷۶) تنوع را داشتند. نتایج تجزیه رگرسیون گام‌به‌گام داده‌های ریزماهواره و صفات مورفولوژیک در شرایط غرقاب ۶۲ آلل و در شرایط تنش خشکی ۵۴ آلل آگاهی‌بخش را برای صفات ارزیابی‌شده، شناسایی نمود. تجزیه خوشهای بر اساس داده‌های مولکولی ژنوتیپها را به ۷ گروه تقسیم نمود. با توجه به توزیع مناسب DNA تکثیرشده توسط نشانگرهای مورد بررسی در این تحقیق، از نشانگرهایی که قدرت تفکیک و پیوستگی بالایی با صفات مهم زراعی در شرایط تنش خشکی دارند (و درصورتی‌که در آزمایش‌های بعدی به تأیید برسند)، می‌توان در برنامههای بهنژادی تنش خشکی استفاده نمود.
الهام نصیری، عاطفه صبوری، اکبر فرقانی، مسعود اصفهانی،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
بهنژادگران در راستا‌ی انتخاب بهترین والدین برای تلاقی، در پی ارقام یا ژنوتیپ‌هایی هستند که از نظر ژنتیکی از هم دور باشند که می‌توان از طریق بررسی فاصله‌ی بین ژنوتیپها با استفاده از تجزیه خوشهای به این هدف دست یافت. پژوهش حاضر با هدف گروه‌بندی ۵۰ ژنوتیپ برنج هوازی و غرقابی براساس خصوصیات بیوشیمایی از جمله میزان آهن، روی، منگنز و پروتئین دانه و نشانگرهای DNA پیوسته به آنها انجام شد. براساس نتایج تجزیه خوشهای به روش Ward ژنوتیپهای مورد مطالعه در چهار گروه قرار گرفتند.گروه سوم به عنوان کوچک‌ترین گروه با سه ژنوتیپ (IR۸۲۶۳۵-B-B-۸۲-۲، Caiapo و گوهر)، برای تمام متغیرها بویژه عناصر مورد بررسی بالاترین مقدار را به خود اختصاص دادند. میانگین میزان آهن، روی، منگنز و پروتئین این گروه بترتیب ۳۲,۳۹، ۳۴,۱۵، ۲۵,۶۶ میلی‌گرم در کیلوگرم و ۶,۷۱ درصد بدست آمد. از سوی دیگر براساس اطلاعات مولکولی نشانگرهای ریزماهواره که بر اساس مطالعات مکانیابی QTL، مرتبط با عناصر مذکور شناسایی شده بودند، ژنوتیپها به دو گروه بزرگ تقسیم شدند. به طوری‌‌‌که قسمت اعظم ژنوتیپهای برنج غیربومی و هوازی در گروه مجزایی قرار گرفتند. میزان همبستگی ماتریس فاصله اقلیدوسی بین ژنوتیپها از لحاظ میزان عناصر و پروتئین و ماتریس تشابه ژنتیکی بر اساس اطلاعات نشانگرهای ریزماهواره (Nei) با آزمون همبستگی منتل در سطح احتمال یک درصد معنیدار برآورد شد که میتواند دلیلی بر اعتبار پیوستگی ژنتیکی این نشانگرها با نواحی ژنومی کنترل کننده این عناصر در جمعیت حاضر باشد.
سیده مینو میرعرب رضی، رضا شیرزادیان خرم آباد، حسین صبوری، بابک ربیعی، حسین حسینی مقدم،
دوره ۶، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده
شوری یک عامل محدود کننده مهم در تولید بیشتر گیاهان و از جمله برنج است. با توجه به محدود بودن سطح زیر کشت، شناسایی ژنوتیپهای متحمل به تنش‌های محیطی و به‌ویژه شوری از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تنوع ژنتیکی بین ۱۱۴ لاین نوترکیب حاصل از تلاقی ارقام طارم محلی × خزر تحت شرایط بدون تنش و تنش شوری هشت دسی زیمنس بر متر در مرحله رشد زایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بود. تجزیه واریانس مرکب صفات نشان داد که اختلاف بین لاین‌ها برای تمامی صفات معنیدار بود. بررسی ضرایب تغییرات ژنوتیپی نیز نشان داد که بیشترین تنوع ژنتیکی در بین لاین‌های نوترکیب مورد مطالعه مربوط به صفات تعداد خوشه در بوته بود و در مقابل، صفات تعداد روز تا ۵۰ درصد گلدهی کمترین تنوع ژنتیکی را در بین این لاین‌ها نشان دادند. در شرایط بدون تنش و تنش بالاترین همبستگی ژنوتیپی و فنوتیپی عملکرد دانه با تعداد دانه پر دربوته مشاهده شد. براساس تجزیه خوشهای عملکرد دانه‌ی لاین‌ها در شرایط نرمال، ژنوتیپها به چهار دسته و در شرایط شوری به سه دسته گروه‌بندی شدند. لاین‌های مربوط به گروه سوم در هر دو شرایط از میانگین بالاتری نسبت به میانگین کل برخوردار بودند. در مجموع، نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل توجهی بین لاین‌های مورد مطالعه از نظر تحمل به شوری وجود دارد و می‌توان از این تنوع در برنامههای اصلاحی بعدی استفاده کرد. بر این اساس، لاین‌های ۸۳، ۸۱، ۵۶، ۳۹، ۳۷ و ۸۹ حساس‌ترین و لاین‌های ۱۰۷، ۱۰۱، ۱۶، ۱۰۰، ۸۴، ۹۸، ۴۷، ۳۲، ۱۴، ۲۹، ۹۵، ۶۳، ۵، ۴۹، ۹۲ و ۱۰ متحمل‌ترین لاین‌ها به تنش شوری بودند و عملکرد و اجزای عملکرد بالاتری داشتند. لاین‌های متحمل مستقیماً جهت کشت در مزارع شور و یا جهت انتقال تحمل به شوری به ارقام تجاری از طریق برنامههای اصلاحی آینده پیشنهاد می‌شوند.
محمدرضا جعفرزاده رزمی، سعید نواب پور، حسین صبوری، سیده ساناز رمضان‌پور،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
بهمنظور تجزیه ژنتیکی صفات زراعی در برنج، آزمایشی با ۱۱۶ رگه خویش آمیخته نوترکیب F۹ حاصل از تلاقی ارقام اهلمی‌طارم × سپیدرود در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار در سال‌‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ اجرا شد. نقشه پیوستگی جمعیت با ۸۰ نشانگر SSR، ۲۸ آلل چندشکل iPBS (۷۹ آلل چندشکل)، ۷نشانگر IRAP (۱۷ آلل) و ۲۶ نشانگر ISSR (۷۰آلل) تهیه شد که ۱۲۷۵,۴ سانتی مورگان از ژنوم برنج را پوشش داد. تجزیه QTL به روش مکانیابی فاصلهای مرکب (CIM) انجام شد و در مجموع دو سال، پانزده QTL برای صفات مورد مطالعه مکانیابی شد. اثر افزایشی QTLهای ردیابی شده بین ۶,۷۲۵ گرم برای وزن دانه تا ۸۵,۶۲۶- گرم برای وزن دانه متغیر بود. واریانس فنوتیپی توجیه شده توسط این QTLها نیز از ۱۱,۳تا ۲۰ درصد متغیر بود. بیشترین میزان توجیه، مربوط به QTL وزن دانه در سال اول آزمایش بود. از بین QTLهای ردیابی شده، qGWهای روی کروموزوم یک به‌‌عنوان QTLهای پایدار و بزرگ اثر برای افزایش وزن دانه برنج (Oryza sativa L.) شناسایی شد که پس از تعیین اعتبار میتواند در برنامههای اصلاحی و انتخاب به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرد.
عباس صابری کوچصفهانی، عاطفه صبوری، امین عابدی، علی اعلمی، تیمور رضوی‌پور،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
برنج نسبت به سایر غلات به آب بیشتری برای رشد و نمو نیاز دارد بنابراین تنش‌های آبی خسارت بیشتری به آن وارد می‌کند و لذا بهبود ارقام برنج برای تحمل به تنش‌های محیطی ضروری است. در این آزمایش ۱۵۴ رگه خویش‌آمیخته نوترکیب برنج نسل F۹ حاصل از تلاقی ارقام شاه‌پسند و IR۲۸ در سه شرایط (بدون تنش، تنش اسمزی ۳/۰- و ۶/۰- مگاپاسکال حاصل از پلی‌اتیلن گلیکول) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. برای آزمایش مولکولی، چندشکلی ۱۱۰ نشانگر SSR و EST-SSR بین والدین جمعیت ارزیابی شدند و از بین آنها، ۴۱ نشانگر چندشکل انتخاب شدند. تجزیه رگرسیون ارتباط بین مؤلفههای جوانه‌زنی و نشانگرهای مولکولی نشان داد بیشترین ضریب تبیین در شرایط بدون تنش مربوط به نشانگر RM۲۱۱ برای ضریب آلومتریک (۱۷ درصد)، در ۳/۰- مگاپاسکال مربوط به RMES۱۰-۱ برای وزن خشک ساقه‌چه (۱۸ درصد) و در ۶/۰- مگاپاسکال مربوط به RM۲۷۳ برای یکنواختی جوانه‌زنی (۷/۲۲ درصد) بود. نشانگرهای RM۳۴۹۶، RM۴۵۲ و RMES۶-۱ در این سه محیط، به‌ترتیب با شش، سه و هشت صفت، بیشترین تعداد ارتباط معنیدار با مؤلفههای جوانه‌زنی را نشان دادند و میتوانند کاندید مناسبی جهت بهبود هم‌زمان چند صفت در برنامههای بهنژادی انتخاب به کمک نشانگر باشند. همچنین پس از شناسایی نشانگرهای معنیدار مرتبط با مؤلفههای جوانه‌زنی، نزدیک‌ترین ژن‌ها به این نشانگرها به‌صورت بیوانفورماتیکی شناسایی و بیان آنها با استفاده از پایگاه داده ترانسکریپتوم برنج بررسی شد. بر این اساس، بالاترین الگوی بیان تحت تنش خشکی مربوط به مکان‌ژنی LOC_Os۰۱g۵۷۲۲۰ و در شرایط بدون تنش مربوط به مکان‌ژنی LOC_Os۰۱g۲۶۰۳۹ شناسایی شد که می‌توان از این اطلاعات در برنامههای بهنژادی استفاده کرد.
مهرناز کاتوزی، سعید نواب پور، حسین صبوری، علی اکبر عبادی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۹ )
چکیده
بهمنظور شناسایی QTLهای کنترل‌کننده صفات زراعی، ارقام وحشی و موتانت برنج رقم طارم تلاقی داده شدند. برای تهیه نقشه پیوستگی، نشانگرهای SSR، ISSR، iPBS و IRAP چند شکل در ۲۵۰ فرد از نسل دوم تلاقی تکثیر شدند. وزن ۱۰۰ دانه، تعداد پنجه، تعداد دانه پر، تعداد دانههای پوک، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشچه، قطر ساقه، طول، عرض و شکل دانه، وزن کاه، طول دوره رسیدگی، طول و عرض برگ پرچم روی کلیه افراد جمعیت اندازهگیری شد. نقشه پیوستگی ۹/۹۷۰ سانتیمورگان از ژنوم برنج را پوشش داد. فاصله بین دو نشانگر مجاور برابر با ۷۷/۱۲ سانتیمورگان به‌دست آمد. در مجموع ۱۳ QTL برای صفات ارزیابی شده شناسایی شد. آللهای انتقال‌یافته از والدین در QTLهای ردیابی شده برای کلیه صفات مورد بررسی در جهت افزایش عملکرد دانه عمل نمودند. بیشترین تعداد QTL برای روز تا گلدهی ردیابی شد. سه QTL روی کروموزومهای ۱۰ و ۴ (دو QTL) برای تعداد روز تا گلدهی مکانیابی شد. qLDF-۴a و qLDF-۴b دارای اثر افرایشی منفی بودند و آللهای والد طارم محلی موتانت باعث کاهش تعداد روز تا گلدهی شد. QTLهای مذکور مجموعا ۶/۱۱ درصد واریانس فنوتیپی را توجیه نمودند. نظر به این‌که جمعیت مورد بررسی از تلاقی ارقام بومی و موتانت طارم تهیه شدند و افراد جمعیت حاصل تنها در ژنهای موتانت یافته تنوع نشان دادند؛ لذا QTLهای ردیابی شده در این مطالعه میتوانند دقت بیشتری در مکان و میزان بیان تغییرات داشته باشند و پس از تعیین اعتبار آنها، قابل توصیه برای برنامههای بهنژادی انتخاب به کمک نشانگر می‌باشند.
|
|
