|
|
|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
9 نتیجه برای شریفی
داوود صادق‌زاده اهری، پیمان شریفی، رحمت الله کریمی زاده، محتشم محمدی،
دوره 2، شماره 1 - ( 2-1394 )
چکیده
به‌منظور بررسی اجزای ژنتیکی و نحوه توارث تعدادی از صفات مورفولوژیک، 6 ژنوتیپ گندم دوروم دیم (چهل‌دانه، گردیش، زردک، سوریه 1، واها و Knd1149//68/ward) و بذور حاصل از تلاقی دای‌آلل کامل آنها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 2 تکرار در سال زراعی 85-1384 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه کشاورزی دیم مراغه کشت گردیدند. نتایج تجزیه دای‌آلل نشان داد که برای صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، طول سنبله و تعداد پنجه بارور سهم واریانس افزایشی نسبت به واریانس غالبیت بیشتر بود. مقدار مثبت پارامتر F نشان داد که در والدین مورد استفاده فراوانی آلل‌های غالب نسبت به آلل‌های مغلوب بیشتر بود. مقدار درجه غالبیت نیز نشان‌دهنده غالبیت ناقص ژن‌ها در کنترل صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، طول سنبله، تعداد پنجه بارور و وزن صد دانه و فوق غالبیت در کنترل طول پدانکل بود. تجزیه گرافیکی نشان داد که افزایش صفات عملکرد دانه، طول پدانکل، وزن صد دانه، تعداد دانه در غلاف و طول سنبله توسط ترکیبی از آلل‌های غالب و مغلوب کنترل می‌گردد. بالا بودن سهم اثر افزایشی برای عملکرد دانه نشان‌دهنده امکان گزینش برای بهبود صفت مذکور در ژنوتیپهای مورد مطالعه است. از آنجا که در بین والدین مورد مطالعه بیشترین مقدار عملکرد دانه مربوط به رقم گردیش (33/10 گرم در بوته) بود، این رقم می‌تواند در برنامههای اصلاحی به‌عنوان والد تلاقی جهت نیل به لاین‌هایی با عملکرد و اجزای عملکرد بالا مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بهره‌گیری از تلاقی Knd1149//68/ward × واها با بیشترین میزان عملکرد در بین ژنوتیپهای مورد مطالعه، در برنامههای تولید هیبرید توصیه می‌‌شود.
انسیه طاهری، رضا شیرزادیان خرم‌آباد، غلامرضا شریفی سیرچی، عاطفه صبوری، خدیجه عباس‌زاده،
دوره 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده
گیاه بومادران یا بومادران نوع کوتاه دشتی با نام علمیC.Koch Achillea wilhelmsii از تیره Asteraceae میباشد. این تحقیق با هدف بررسی سه جمعیت مختلف بومادران و تعیین میزان قرابت ژنتیکی آنها انجام گرفت. اجرای این بررسی با استفاده از صفات مورفولوژیکی در قالب یک طرح آشیانهای و بصورت کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. وراثتپذیری برای تمامی صفات بین بازهی 98 تا 100 بود که نشاندهندهی وجود وراثتپذیری بالا برای این صفات میباشد. بیشترین ضریب تنوع ژنتیکی، متعلق به صفت قطر ریشه (66/1) بود که نشاندهندهی وجود تنوع بالا در بین ژنوتیپهای مورد مطالعه برای این صفت میباشد. کمترین ضریب تنوع ژنتیکی متعلق به صفت نسبت طول به عرض برگ (36/0) بود که حکایت از وجود تنوع کمی برای این صفت دارد. بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفههای اصلی دو مؤلفهی اول حدود 90% از کل تغییرات را توجیه میکنند. نتایج تجزیه بای پلات نشان داد که هر سه توده تقریباً از یکدیگر تفکیک شدند. تجزیه خوشهای نیز نتایج تجزیه بایپلات را به طور کامل تأیید کرد و تودهها به صورت سه خوشه جداگانه شناخته شدند که این نتایج حاکی از تفاوت ظاهری میان تودههای مختلف بومادران است. نتایج این آزمایش نشان دهنده‌ی تنوع ژنتیکی گسترده بین جمعیتهای مورد بررسی از نظر صفات اندازه گیری شده در سطح استان هرمزگان است. نتایج فوق حاکی از پتانسیلهای نهفته تودههای بومی بومادران در جنوب ایران و ارزشمند بودن این ذخایر و لزوم توجه بیشتر در شناسایی، حفظ، ارزیابی و استفاده از آنها در برنامه های به نژادی است.
پیمان شریفی، هاشم امین‌پناه،
دوره 3، شماره 2 - ( 12-1395 )
چکیده
به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه، اثرات متقابل ژنوتیپ×محیط و برآورد برخی از پارامترهای ژنتیکی مررتبط برا عملکررد دانه و اجزای آن، هفت الین امیدبخش برنج به همراه ارقام شیرودی و الین843 ،در قالب طرح بلوکهای کامل تصرادفی در 3 تکرار در 3 منطقه استان مازندران )تنکابن، آمل و ساری( طی سالهای زراعی 1392-1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیره واریانس عملکرد دانه حاکی از تفاوتهای ژنتیکی بین ژنوتیپها در اکثر محیطها بود. تجزیه واریرانس مرکرب نشران داد کره اختالف معنیداری بین سالها و مکانها وجود نداشت، در حالیکه اثر متقابل سال×مکان×ژنوتیپ برای عملکرد دانره، ارتفرا بوته و وزن هزار دانه معنیدار بود. نتایج تجزیه پایداری ژنوتیپها با روشهای تکمتغیره نشان داد که الین شماره 6 ،با توجره به دارا بودن واریانس درون مکانی پایین، ضریب تغییررات پرایین و عملکررد براال ) 8/6020 کیلروگرم در هکترار( پایردارترین ژنوتیپ بود. باال بودن ضرایب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی در صفات مورد مطالعه به وجود تنرو ژنتیکری بررای تمرام صرفات مورد مطالعه داللت داشت. میزان وراثتپذیری عمومی دارای دامنهای از 06/49( ٪ارتفا بوته( تا 48/92( ٪تعداد دانه پر( برود که مقدار آن برای عملکرد دانه 96/59 بود. باالترین میزان ضرایب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی، وراثتپرذیری عمرومی و سرود ژنتیکی بر میانگین کل مربوط به صفت تعداد دانه پر در خوشه بود. بنابراین میتوان به روش انتخاب برای بهبرود ا یر ن صرفت امید داشت و از آن به عنوان یک معیار انتخاب برای بهبود عملکرد دانه بهره جست. در مجمو ، ژنوتیپ 6 میتوانر د بره عنروان ژنوتیپ برتر انتخاب و در آزمایشهای بهزراعی به منظور دستیابی به یک رقم پاکوتاه و با عملکرد پایدار استفاده شوند.
حسین آسترکی، پیمان شریفی، فاطمه شیخ،
دوره 6، شماره 2 - ( 12-1398 )
چکیده
به‌منظور برآورد همبستگی ژنوتیپی و وراثتپذیری برخی از صفات، 26 ژنوتیپ باقلا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1393، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد واقع در استان لرستان ارزیابی شدند. از برآوردگر حداکثر درست‌نمایی محدودشده (Restricted Maximum Likelihood, REML) برای برآورد همبستگی‌های ژنوتیپی و فنوتیپی، وراثتپذیری عمومی و پیشرفت ژنتیکی استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس به دو روش کمترین مربعات و REML گویای اثر معنیدار ژنوتیپ بر تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، وزن صد دانه، طول غلاف و عملکرد دانه خشک بود. برهمکنش ژنوتیپ در سال نیز برای همه صفات به‌جز صفت طول غلاف معنیدار بود. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم بروجرد (ژنوتیپ26) و ژنوتیپ 20 بیشترین عملکرد دانه را در هر دو سال آزمایش داشتند. برآوردگر REML نشان داد که عملکرد دانه خشک با ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک همبستگی ژنتیکی مثبت و معنیدار داشت. همچنین عملکرد دانه خشک با تعداد روز تا گلدهی دارای همبستگی فنوتیپی منفی و معنیدار و با صفات ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت دارای همبستگی فنوتیپی مثبت و معنیدار بود. از این‌رو، امکان گزینش ژنوتیپهای زودرس و پرمحصول وجود دارد و میتوان گزینش برای بهبود عملکرد بیشتر را انجام داد. تجزیه خوشهای تنوع بین ژنوتیپها را نشان داد. همچنین با توجه به مقادیر وراثتپذیری عمومی و پیشرفت ژنتیکی برای ارتفاع بوته و همبستگی ژنوتیپی بالای این صفت با عملکرد دانه خشک، میتوان از صفت ارتفاع بوته به‌عنوان صفت مطلوب برای بهبود عملکرد دانه خشک از طریق گزینش استفاده نمود.
عباس قلی پور، سیدکمال کاظمی تبار، سارا شریفی سلطانی،
دوره 7، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
گیاه دارویی وج (Acorus calamus) گیاهی چندساله، نیمهآبزی و معطر از تیره Acoraceae است که علاوه‌بر خواص دارویی متعدد، در صنایع بهداشتی، غذایی و کشاورزی (دفع آفات) کاربرد دارد. این تحقیق به‌منظور مطالعه مقایسهای تنوع ژنتیکی نمونههای طبیعی و باززایی شده از کشت‌بافت سه جمعیت ارزِفون، پِلِسک و اَلَندان این گیاه با استفاده از نشانگرهای مولکولی ISSR انجام شد. از 15 آغازگر استفاده شده، 9 آغازگر بیشترین تعداد نوارهای چندشکل را در نمونههای مورد مطالعه تولید کردند. از مجموع 83 نوار تولید شده، تعداد 52 (65/62 درصد) نوار چندشکلی بودند. درصد لوکوسهای چندشکلی برای گیاهان گروه طبیعی و باززایی شده به‌ترتیب 37/43 درصد و 42/55 درصد بود و ضریب تنوع ژنتیکی نی (H) برای دو گروه نمونه طبیعی و باززایی شده 239/0 محاسبه شد. ضریب شانون (I) برای گیاهان گروه طبیعی و باززایی شده به‌ترتیب 033/0 ± 251/0 و 031/0 ± 299/0 محاسبه شد. در بین نمونههای طبیعی و باززایی شده، بیشترین تشابه ژنتیکی بین نمونههای جمعیت الندان (63/0) و کمترین مقدار آن بین نمونههای جمعیت پلسک (44/0) مشاهده شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که 94 درصد تغییرات ژنتیکی یافت شده مربوط به درون گروهها و 6 درصد در بین گروهها بود. مطابق شاخص‌های محاسبه شده، میزان تنوع ژنتیکی نمونههای باززایی شده گیاه وج در مقایسه با نمونههای طبیعی بیشتر بود. کمترین میزان واگرایی ژنتیکی بین نمونههای طبیعی و باززایی شده در جمعیت الندان مشاهده شد، بنابراین گیاهان این جمعیت برای اهلیسازی و پرورش در ایران می‌تواند مناسب باشد.
پیمان شریفی، ابوذر عباسیان، علی محدثی،
دوره 7، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
مدل‌های AMMI (اثرات اصلی جمع‌پذیر و برهمکنش ضرب‌پذیر) و BLUP (بهترین پیش‌بینی نااُریب خطی)، از جمله روشهای چندمتغیره کاربردی در ارزیابی آزمایشهای چندمحیطی هستند. در این پژوهش، هفت لاین امیدبخش برنج، به‌همراه دو رقم شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در تنکابن، آمل و ساری و در سه فصل زراعی 1390-93 ارزیابی شدند. برای کمی‌سازی پایداری ژنوتیپی، بهترین پیش‌بینی‌های نااُریب خطی، از برهمکنش‌های ژنوتیپ در محیط (GEI) برآورد شدند و تجزیه مقادیر منفرد (SVD) که اساس تجزیه AMMI است، بر روی ماتریس حاصله انجام شد. آزمون نسبت درست‌نمایی (LRT) نشان داد که برهمکنش ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه، تعداد پنجه، وزن هزار دانه و طول خوشه معنیدار بود؛ بنابراین، با توجه به معنیدار بودن برهمکنش ژنوتیپ در محیط، میتوان تجزیه BLUP را بر روی این داده‌ها انجام داد. بایپلات اولین مؤلفه اصلی محیط در برابر عملکرد اسمی نشان داد که ژنوتیپهای 7 ([IR 67015-22-6-2-(A37632) × (Amol3 × Ramzanalitarom)]39)، 6 ([IR 67015-22-6-2-(A37632) × (Amol3 × Ramzanalitarom)]126) و 2 ([IR 64669-153-2-3-(A8948) × (4 Surinam × Deylamani)]2) با توجه به کمترین نمره‌های مؤلفه اصلی اول، سهم ناچیزی در برهمکنش ژنوتیپ در محیط داشتند و از پایداری عملکرد دانه بیشتری برخوردار بودند. بایپلات عملکرد دانه در برابر میانگین وزنی نمرات مطلق (WAASB)، ژنوتیپها را در چهار ناحیه قرار داد، به‌طوری‌که ژنوتیپهای واقع در ناحیه چهارم شامل ژنوتیپهای 6، 7، 8 (لاین شاهد 843) و 9 (رقم شاهد شیرودی) به‌دلیل بزرگی متغیر پاسخ (داشتن عملکرد بالا) و پایداری بالا (مقادیر پایین WAASB)، بسیار پرمحصول و دارای پایداری گسترده‌‌ای بودند. شناسایی ژنوتیپها با معیار میانگین وزنی شاخص پایداری WAASB و متغیر وابسته (WAASBY) نشان داد که ژنوتیپهای 6 و 7 پرمحصول و پایدار بودند. همچنین بر اساس شاخص پایداری چندصفتی (MTSI)، ژنوتیپ 6 به‌عنوان برترین ژنوتیپ انتخاب شد. درمجموع، ژنوتیپ 6 بر اساس نتایج کل روش‌ها، ژنوتیپ پایدار و برتر بود.
رحمت الله کریمی زاده، طهماسب حسین پور، پیمان شریفی، جبار آلت‌جعفربای، کمال شهبازی، کاوس کشاورزی،
دوره 8، شماره 1 - ( 5-1400 )
چکیده
گندم دوروم ( .L Triticum turgidum) مانند بیشتر گیاهان زراعی دیگر، تحت تأثیر تنشهای مختلفی قرار می‌گیرد؛ بنابراین، ارقامی که علاوه‌بر توانایی تولید عملکرد بالاتر، بتوانند پتانسیل عملکرد خود را در سالها و مکان‌های مختلف حفظ کنند، ارقام برتر به‌شمار می‌آیند. به‌منظور دستیابی به ژنوتیپهای پرمحصول و پایدار گندم دوروم، 16 لاین همراه با دو رقم شاهد دهدشت و سیمره در چهار منطقه گچساران، گنبد، خرم‌آباد و مغان به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار طی سه سال زراعی (95-1392) مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه مرکب داده‌ها اثر معنیدار ژنوتیپ، محیط و برهمکنش ژنوتیپ × محیط را نشان داد. ژنوتیپ 6 و ژنوتیپ 18 به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان عملکرد دانه را داشتند. بر پایه روشهای پارامتری، ژنوتیپهای 3، 5، 15، 13 و 16 و بر پایه روشهای ناپارامتری، ژنوتیپهای 1، 3، 4، 5، 15 و 3، پایدارترین ژنوتیپها بودند. بر پایه مجموع رتبه‌ی کنگ، ژنوتیپهای 15، 5، 6 و 1 پایدارتر از ژنوتیپهای دیگر بودند. از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) برای ادغام تمام شاخص‌ها در یک شاخص استفاده شد که بر پایه آن، ژنوتیپهای 5 و 15 با داشتن بیشترین میزان شاخص SIIG و عملکرد دانه، ژنوتیپهای برتر بودند. بر پایه تمام شاخص‌ها، ژنوتیپهای 5 و 15 پایدارترین ژنوتیپها از نظر عملکرد دانه بود و می‌توانند در پروسه‌های معرفی رقم به‌کار گرفته شود.
حسین آسترکی، محمود لطفی، ساسان علی نیایی فرد، علی ایزدی دربندی، پیمان شریفی، حسین رامشینی،
دوره 10، شماره 2 - ( 12-1402 )
چکیده
به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین ژنوتیپ طالبی و خربزه به تنش خشکی، تعداد30 توده محلی و رقم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد، در سال1397 بررسی گردیدند. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی اجرا شد. تنش خشکی از آغاز میوه‌دهی اعمال گردید. آبیاری بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (شرایط نرمال: 50میلی‌متر و شرایط تنش: 100 میلی‌متر) انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که همبستگی بالا بین عملکرد در شرایط تنش (YS) و آبیاری نرمال (YP) با شاخص‌های تحمل به تنش خشکی از جمله MP(میانگین عملکرد)،GMP (میانگین هندسی عملکرد) و STI (شاخص تحمل تنش) وجود داشت. وراثتپذیری عمومی در شرایط تنش خشکی از 81 درصد برای عملکرد میوه در بوته تا 97 درصد برای تعداد میوه متغیر بود. در شرایط تنش خشکی، بالاترین درصد ضریب تنوع ژنتیکی (GCV) برای صفات وزن گوشت و پوست (49 درصد)، تعداد میوه (47 درصد) و کمترین مقدار برای روز تا رسیدگی (4 درصد) به‌دست آمد. بر اساس نمودار بایپلات تجزیه به مؤلفههای اصلی تودههای ممقانی، ریش‌بابا، گرمک، ملون ژاپنی، خربزه شاد‌گان و خربزه نهاوندی به‌عنوان متحمل و توده مازندرانی، ازبک یک و گینسن‌ماکوآ به‌عنوان حساس به تنش خشکی شناسایی شدند. یافته‌های مطالعه حاضر می‌تواند در فرآیند تلاقی بین تودههای محلی و ارقام تجاری مورد استفاده قرار گرفته و در نهایت موجب تسریع در برنامههای بهنژادی با هدف تولید ارقام متحمل به تنش خشکی طالبی و خربزه شوند.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
