|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
۵ نتیجه برای نوع مطالعه: كاربردي
امیدعلی اکبرپور،
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
برای اجرای هر برنامه به‌نژادی آگاهی از ساختار ژنتیکی صفت مورد بررسی، میزان تأثیر عوامل محیطی و اثر متقابل عوامل ژنتیکی و محیطی و همچنین اطلاع از تأثیر ثابت و تصادفی بودن فاکتورها بر تحلیل نتایج یک امر ضروری است. به طبع آن تجزیه و تحلیل مولفه‌های واریانس از اهمیت زیادی در به‌نژادی گیاه و دام برخوردار است. برای برآورد مولفه‌های واریانس از برآوردگرهای زیادی استفاده می‌شود که ANOVA یکی از مهمترین آنها است. این برآوردگر در برخی موقعیت ها که داده‌ها نامتعادل هستند و مولفه‌های واریانس منفی برآورد می‌شوند، ناکارآمدتر از برآوردگرهای حداکثر درستنمایی (Maximum Likelihood; ML) و حداکثر درستنمای محدود شده (Restricted Maximum Likelihood; REML) هستند. لذا هدف از این تحقیق بررسی مروری مدل‌های خطی مختلط و مقایسه برآورد مولفه‌های واریانس به روش‌های ANOVA، ML وREML با استفاده از داده‌های آزمایشی است.
محمدرضا جعفرزاده رزمی، سعید نواب پور، حسین صبوری، سیده ساناز رمضان‌پور،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
به‌‌منظور تجزیه ژنتیکی صفات زراعی در برنج، آزمایشی با ۱۱۶ رگه خویش آمیخته نوترکیب F۹ حاصل از تلاقی ارقام اهلمی‌طارم × سپیدرود در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ اجرا شد. نقشه پیوستگی جمعیت با ۸۰ نشانگر SSR، ۲۸ آلل چندشکل iPBS (۷۹ آلل چندشکل)، ۷نشانگر IRAP (۱۷ آلل) و ۲۶ نشانگر ISSR (۷۰آلل) تهیه شد که ۱۲۷۵,۴ سانتی مورگان از ژنوم برنج را پوشش داد. تجزیه QTL به روش مکانیابی فاصله‌‌ای مرکب (CIM) انجام شد و در مجموع دو سال، پانزده QTL برای صفات مورد مطالعه مکانیابی شد. اثر افزایشی QTLهای ردیابی شده بین ۶,۷۲۵ گرم برای وزن دانه تا ۸۵,۶۲۶- گرم برای وزن دانه متغیر بود. واریانس فنوتیپی توجیه شده توسط این QTLها نیز از ۱۱,۳تا ۲۰ درصد متغیر بود. بیشترین میزان توجیه، مربوط به QTL وزن دانه در سال اول آزمایش بود. از بین QTLهای ردیابی شده، qGWهای روی کروموزوم یک بهعنوان QTLهای پایدار و بزرگ اثر برای افزایش وزن دانه برنج (Oryza sativa L.) شناسایی شد که پس از تعیین اعتبار می‌‌تواند در برنامههای اصلاحی و انتخاب به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرد.
سمانه اکبری، امیدعلی اکبرپور، پیام پزشک پور،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۵-۱۴۰۰ )
چکیده
یکی از مباحث مهم در به‌نژادی گیاهان زراعی، مبحث اثر متقابل ژنوتیپ × محیط می‌باشد. روش‌های متعدد آماری برای برآورد اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و انتخاب ژنوتیپ‌های پایدار و پر محصول معرفی شده است. در این پژوهش ۱۴ ژنوتیپ عدس به‌همراه دو شاهد سپهر و گچساران، طی چهار سال زراعی (۹۹-۱۳۹۵) بررسی شدند. آزمایش‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی خرم‌آباد انجام گرفت. برای بررسی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط از تجزیه واریانس مرکب استفاده شد و نتایج حاصل از این تجزیه نشان‌دهنده معنی‌داری اثرات سال، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × سال (محیط) بود. بر اساس آماره‌های Si(۱)، Si(۲) و NPi(۱) ژنوتیپ‌های (FLIP۲۰۱۴-۰۳۲L) G۵ و (ILL۸۰۰۶) G۱۲ دارای پایداری بالاتر با عملکرد بیشتر معرفی شدند. بر اساس آماره‌های ناپارامتری مختلف ژنوتیپ‌های (FLIP۲۰۱۴-۰۳۲L) G۵ با میانگین عملکرد دانه ۱۵۷۴,۶۸ کیلوگرم در هکتار و ژنوتیپ (ILL۸۰۰۶) G۱۲ با میانگین عملکرد دانه ۱۳۳۳,۶ کیلوگرم در هکتار بهعنوان ژنوتیپ‌های پایدار معرفی شدند. میزان وراثت‌پذیری بر اساس میانگین پلات برای صفت عملکرد در چهار سال (۰,۱۸±۰,۶۱) برآورد شد که حاکی از قابلیت انتخاب و بهبود صفت عملکرد دانه برای ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها در سه خوشه اصلی قرار گرفتند. بیشترین فاصله میان گروه دوم و سوم مشاهده شد. ژنوتیپ‌های خوشه اول از پایداری بالایی برخوردار بودند.
نسرین اکبری، سیامک علوی کیا، مصطفی ولیزاده،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده
با توجه به افزایش جمعیت جهان و مصرف بالای گندم نان در جوامع بشری و همچنین بالا بودن ضایعات نان که بخش عمده آن ناشی از پایین بودن کیفیت آن است، برنامههای به‌نژادی کیفیت گندم نان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. از این‌رو، ارزیابی کیفی دانه‌ها و بررسی تنوع ژنتیکی معیارهای کیفیت نانوایی در لاین‌های حاصل از تلاقی‌ها حائز اهمیت است. به این منظور، الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین در ۲۸ لاین اینبرد نوترکیب به‌همراه والدین و ۱۰ رقم تجاری، به روش A-PAGE مورد بررسی قرار گرفت. میزان تنوع بین و درون لاین‌ها و ارقام بر اساس الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین با استفاده از روش AMOVA تعیین شد. تجزیه خوشه‌ای نیز برای ارقام و لاین‌های اینبرد نوترکیب صورت گرفت. نتایج حاکی از وجود تنوع بالا در مکان‌های ژنی کنترل‌کننده گلیادین با میانگین کل ۷۳,۹۶ درصد بود که درصد چند‌شکلی در لاین‌ها و ارقام تجاری به‌ترتیب ۹۱.۶۷ و ۵۶.۲۵ درصد برآورد شد. کمترین و بیشترین تعداد نوار گلیادین در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، به‌ترتیب ۱۲ و ۲۵ نوار بود. همچنین بر اساس آماره PhiPT، اختلاف معنی‌داری از لحاظ الگوی پروتئین گلیادین بین ارقام تجاری و لاین‌های اینبرد نوترکیب در سطح احتمال ۵ درصد مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای و آزمون تجزیه به مختصات اصلی با استفاده از الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین به‌ترتیب منجر به تشکیل چهار و سه گروه متمایز شد و تا حدودی لاین‌ها را از ارقام مورد مطالعه تفکیک کردند. بیشترین تنوع در زیرواحد ω -گلیادین‌ها مشاهده شد. به‌طور کلی با توجه به نتایج مطالعه حاضر چنین می‌توان گفت که ω-گلیادین‌ها نقش بیشتری در تنوع مورد مشاهده در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه و کیفیت نانوایی آنها داشتند.
فاطمه باقرزاده، حنانه میراحمدی، ثریا پورتبریزی، علی کاظمی پور، مریم درانی نژاد، روح اله عبدالشاهی،
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
زنگ نواری (زرد)، با عامل قارچی striiformis f. sp. tritici (Pst) Puccinia یکی از مهمترین بیماری‌های گندم در اغلب نقاط دنیا به‌حساب می‌آید. بهترین روش مقابله با این بیماری، ایجاد مقاومت ژنتیکی است. عامل این بیماری خیلی سریع تکامل پیدا می‌کند و به‌همین دلیل مقاومت ناشی از ژن‌های بزرگ اثر شناسایی شده برای مقاومت، شکسته شده است. در این پژوهش ژن‌هایYr۵ و Yr۱۵ که مؤثرترین ژن‌های مقاومت در مرحله گیاهچه‌ای هستند، با استفاده از روش تلاقی برگشتی به‌کمک نشانگر به ارقام ایرانی بهاران، رخشان، ستاره، سیوند، پارسی و امین منتقل شدند. شش پروژه به‌نژادی جداگانه برای انتقال این ژن‌ها به ارقام یاد شده انجام شد. هر رقم با لاین‌های استاندارد ۱۵/۶*Avocet‘S’Yr وAvocet‘S’۵/۶*Yr (والدهای بخشنده) تلاقی داده شد. نتاج نسل اول (F۱) با ارقام ایرانی (والدهای تکراری) تلاقی برگشتی داده شدند. با ژنوتیپ‌یابی ۳۰ بوته تصادفی از نتاج BC۱F۱در هر پروژه، ژنوتیپ‌های هتروزیگوت حامل ژن مقاومت با استفاده از نشانگر اختصاصی مشخص شد و تلاقی برگشتی دوم صورت گرفت. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که در هر جمعیت لاین مقاوم در برابر زنگ نواری را می‌توان با تکرار چند نسل تلاقی برگشتی و یک نسل خودگشنی، ایجاد کرد. انتقال ژن‌های مقاومت به زنگ زرد و هرمی کردن آنها در ارقام مورد بررسی علاوه بر افزایش احتمال ممانعت از کاهش عملکرد در سالهای اپیدمی این بیماری و ایجاد مقاومت پایدار، از لحاظ زیست محیطی نیز اثرات مطلوبی خواهد داشت.
|
|
