گروه علوم زراعی و اصلاحنباتات، دانشکده فناوری کشاورزی (ابوریحان)، دانشگاه تهران، پاکدشت ، ramshini@ut.ac.ir
چکیده: (119 مشاهده)
بهمنظور انتخاب متحملترین ژنوتیپ طالبی و خربزه به تنش خشکی، تعداد30 توده محلی و رقم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد، در سال1397 بررسی گردیدند. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی اجرا شد. تنش خشکی از آغاز میوهدهی اعمال گردید. آبیاری بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (شرایط نرمال: 50میلیمتر و شرایط تنش: 100 میلیمتر) انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که همبستگی بالا بین عملکرد در شرایط تنش (YS) و آبیاری نرمال (YP) با شاخصهای تحمل به تنش خشکی از جمله MP(میانگین عملکرد)،GMP (میانگین هندسی عملکرد) و STI (شاخص تحمل تنش) وجود داشت. وراثتپذیری عمومی در شرایط تنش خشکی از 81 درصد برای عملکرد میوه در بوته تا 97 درصد برای تعداد میوه متغیر بود. در شرایط تنش خشکی، بالاترین درصد ضریب تنوع ژنتیکی (GCV) برای صفات وزن گوشت و پوست (49 درصد)، تعداد میوه (47 درصد) و کمترین مقدار برای روز تا رسیدگی (4 درصد) بهدست آمد. بر اساس نمودار بایپلات تجزیه به مؤلفههای اصلی تودههای ممقانی، ریشبابا، گرمک، ملون ژاپنی، خربزه شادگان و خربزه نهاوندی بهعنوان متحمل و توده مازندرانی، ازبک یک و گینسنماکوآ بهعنوان حساس به تنش خشکی شناسایی شدند. یافتههای مطالعه حاضر میتواند در فرآیند تلاقی بین تودههای محلی و ارقام تجاری مورد استفاده قرار گرفته و در نهایت موجب تسریع در برنامههای بهنژادی با هدف تولید ارقام متحمل به تنش خشکی طالبی و خربزه شوند.
Astaraki H, Lotfi M, Aliniaeifard S, Izadi-Darbandi A, Sharifi P, Ramshini H. Selection of drought tolerant melon genotypes using Multivariate Statistical Methods and tolerance indices. pgr 2024; 10 (2) :119-136 URL: http://pgr.lu.ac.ir/article-1-296-fa.html
آسترکی حسین، لطفی محمود، علی نیایی فرد ساسان، ایزدی دربندی علی، شریفی پیمان، رامشینی حسین. انتخاب تودههای محلی و ارقام تجاری طالبی و خربزه متحمل به تنش خشکی با استفاده از روشهای آماری چندمتغیره و شاخصهای تحمل. پژوهش های ژنتیک گیاهی. 1402; 10 (2) :119-136