بینامتنیت قرآنی در اشعار ایلیا ابوماضی
|
قاسم مختاری*، سمیه ماستری فراهانی |
|
|
چکیده: (2400 مشاهده) |
بینامتنیت رویکردی نوین در عرصه نقد ادبی است که بر اساس آن، هیچ متن بشری خودبسنده نیست و هر متنِ جدید، زاییده متون قدیم یا معاصر آن و تحت تأثیر آنهاست. در دهه شصت قرن بیستم میلادی«ژولیا کریستوا» ناقد فرانسوی، این نظریه را در ضمن مباحث نقدی خویش مطرح کرد که ساختار نقد قدیم را متحول کرد و به شدت مورد توجه منتقدان عربی قرار گرفت. پدیدۀ«تناص» یا بینامتنیت قرآنی در شعر «ایلیا ابوماضی» فراوان یافت میشود؛ چرا که قرآن کریم، تأثیر لفظی و معنوی شگرفی در اشعار این شاعر برجستۀ معاصر عربی نهاده است و این اثرپذیری لفظی و معنوی در ژرفای اندیشههای شاعر نمودی زیبا و شایان توجه دارد. ابوماضی شاعر تأمل است. تأمل در هستی و انسان، از بارزترین وجوه اندیشه اوست. وی توانسته است با بهرهمندی از قرآن، این سرچشمه نور و هدایت، افکار و اندیشه خود را به رشته نظم درآورد و با توجه به انواع بینامتنیت چون لفظی، مضمونی و بینامتنیت علَم، بین مفاهیم قرآنی و اندیشههای شعری و ادبی خویش با استفاده از رابطه نفی جزئی، پیوندی برقرار سازد و اوضاع زمان خویش را نقد نماید. در این پژوهش که به روش کتابخانهای و تحلیلی- موردی صورت گرفته است، تمسک «ایلیا ابوماضی» را به آیات و شواهد قرآنی برای بیان اندیشههای حقیقتجو و تأملات فکریاش در باب هستی و مسائل مربوط به آن واکاوی مینماییم و به نمونههایی از بینامتنیت قرآنی هر چند اجمالی در دیوان وی اشاره میکنیم و نتیجه خواهیم گرفت که آموزهها، مبانی و مضامین قرآنی در شعر و ادبیات معاصر از جمله ایلیا ابوماضی تجلی یافته است. |
شمارهی مقاله: 6 |
واژههای کلیدی: الهامگیری، حضرت موسی، شعر معاصر عربی، محمد مهدی جواهری |
|
متن کامل [PDF 1292 kb]
(667 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1394/8/16 | پذیرش: 1394/8/25 | انتشار: 1401/12/12
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|