|
|
|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
10 نتیجه برای دری
پریا دری، سعید خاوری خراسانی، محمود ولی زاده، پریسا طاهری،
دوره 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
انتخاب روش اصلاحی در برنامههای بهنژادی گیاهان زراعی بستگی به نظام ژنتیکی کنترل کننده صفت گزینش شده دارد. این پژوهش بهمنظور مطالعه پارامترهای ژنتیکی برخی صفات فنولوژیک، مورفولوژیک، عملکرد دانه و اجزای عملکرد با استفاده از تجزیه میانگین نسل‌های حاصل از تلاقی اینبرد‌لاین‌های KE72012 (P1) × K1263/1(P2) ذرت در ایستگاه طرق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 1391 انجام شد. شش نسل P1، P2، F1، F2، BC1 و BC2 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نسل‌ها نشان داد در کلیه صفات مورد بررسی، جزء غالبیت (H) بیشتر از جزء افزایشی (D) بود، البته در بعضی صفات تفاوت بین دو جزء غالبیت و افزایشی بسیار زیاد بود که این موضوع بیانگر اهمیت اثرات غالبیت در کنترل ژنتیکی صفات می‌باشد. متوسط غالبیت ژنی 1/2(H/D) در کلیه صفات، نشان دهنده غالبیت کامل به سمت فوق غالبیت بود که بیان کننده اهمیت اثرات غالبیت می‌باشد. براساس تجزیه میانگین نسل‌ها با استفاده از آزمون مقیاس وزنی، برازش مدل ساده افزایشی-غالبیت صورت گرفت و عدم کفایت آن در صفات، حاکی از اهمیت اثرات اپیستازی در توجیه تغییرات ژنتیکی این صفات بود. متوسط وراثتپذیری عمومی برای صفات مورد مطالعه در تلاقیKE72012 (P1) × KE1263/1 (P2) بین 10/0 تا 88/0 و دامنه وراثتپذیری خصوصی در این تلاقی بین 02/0 تا 59/0 برآورد گردید. همچنین تخمین تعداد ژن کنترل کننده صفت عملکرد دانه نشان داد که در تلاقی KE 72012 (P1) × K1263/1 (P2)، یک تا 5 ژن دخالت دارند.
رضا میردریکوند، گودرز نجفیان، محمدرضا بی همتا، آسا ابراهیمی،
دوره 1، شماره 2 - ( 11-1393 )
چکیده
این مطالعه بهمنظور شناسایی نشانگرهای پیوسته به برخی صفات دانه گندم انجام شد. یک‌صد ژنوتیپ گندم، در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار کشت شدند و پس از برداشت دانه‌ی ژنوتیپهای مورد آزمایش، صفاتی چون سختی دانه، طول، عرض و وزن هزار دانه‌ی آنها اندازهگیری شد. نقشه‌یابی ارتباطی با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره، در کل ژنوم و همچنین برخی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به کیو.تی.ال‌ها (QTLs)، انجام گرفت. از تعداد 96 نشانگر بهمنظور بررسی ساختار جمعیت و 22 نشانگر پیوسته به صفات استفاده شد. ساختار جمعیت، با استفاده از نرم‌افزار Structure تعیین شد و ژنوتیپها به شش زیر جمعیت تقسیم شدند. در مجموع تعداد 35 نشانگر پیوسته به صفات با استفاده از نرم‌افزار Tassel شناسایی شدند که از این تعداد هشت نشانگر SSR پیوسته به کیو.تی.ال بودند. سایر نشانگرها که با صفات پیوستگی نشان دادند برای بررسی ساختار جامعه مورد استفاده قرار گرفته بودند. نشانگرهای پیوسته به کیو.تی.ال برای صفات، سختی دانه در کروموزوم 5B، 5D و 6D، طول، عرض و وزن هزاردانه در کروموزوم‌های 1B، 2B، 2D، 5B، 5D، 6D، 7B و 1A شناسایی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که نقشه‌یابی ارتباطی می‌تواند به‌عنوان یک روش مکمل برای مکان‌یابی کیو.تی.ال بهمنظور انتخاب به کمک نشانگر در گندم نان مورد استفاده قرار گیرد.
رضا میر دریکوند، اسما خیرالهی، آسا ابراهیمی، محمد رضوانی،
دوره 2، شماره 1 - ( 2-1394 )
چکیده
این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ گندم نان و دوروم دیم با استفاده از 20 جفت آغازگر SSR، انجام شد. از روش CTAB برای استخراج DNA استفاده شد. در مجموع 69 آلل مختلف در تمام ژنوتیپها تکثیر و شناسایی گردید. تعداد آلل تکثیر شده توسط آغازگرها از 2 آلل (آغازگرهای Xgwm369 و Xcfd40) تا 5 آلل (آغازگر Xbarc54) متغیر بود. میانگین تعداد آلل 45/3 آلل در هر مکان ژنی بود. در این مطالعه بیشترین و کمترین میزان اطلاعات چندشکلی (PIC) به ترتیب مربوط به آغازگرهای Xcfd40، Xcfd168، Xgwm350، Xbarc178 و Xgwm30 بود. ماتریس تشابه بین ژنوتیپهای مورد مطالعه با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و روش UPGMA تشکیل گردید. بر اساس ضرایب تشابه به دست آمده، ارزشهای تشابه دامنهای از 14/0 تا 86/0 درصد را نشان دادند. بیشترین تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپهای Seri و Seri82 و کمترین آن بین ژنوتیپهای Baviacora و Sita/chil به ترتیب به میزان 86/0 و 14/0 مشاهده شد. تجزیه خوشهای توانست ژنوتیپهای گندم بهاره و زمستانه و ژنوتیپهای گندم نان و دوروم را از هم تفکیک نماید. با توجه به تنوع ژنتیکی که با استفاده از نشانگرهای SSR به دست آمد، می‌توان از فواصل ژنتیکی بطور مطلوب در برنامههای بهنژادی گندم استفاده کرد.
علی درویشیان، احمد اسماعیلی، فرهاد نظریان فیروزآبادی، رضا دریکوند، طهماسب حسین پور،
دوره 2، شماره 2 - ( 12-1394 )
چکیده
اصلاح‌نباتات انتخاب افراد برتر از درون جوامع متنوع گیاهی است. موفقیت انتخاب بستگی به ارزیابی صحیح تنوع در جمعیت گیاهی دارد و نشانگرهای ملکولی توانمندی مناسبی در این موضوع دارند. در این تحقیق، برای ارزیابی تنوع ژنتیکی 25 رقم و لاین گندم دیم پرکاربرد در مراکز تحقیقاتی غرب کشور (شامل 9 رقم هگزاپلوئید، 2 رقم تتراپلوئید و 14 لاین هگزاپلوئید) از نشانگر RAPD استفاده شد. DNA ژنومی به روش دلاپورتا استخراج و پس از انجام واکنش PCR، الگوی بانددهی آنها با 30 آغازگر مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع، تعداد 200 باند قابل امتیازدهی به دست آمده که از این تعداد، تعداد 130 باند (%65) چندشکل بودند. آغازگر F4 بیشترین تعداد باند و آغازگر A18 کمترین تعداد باند را تولید نمودند. تجزیه خوشه ای براساس حضور (1) و عدم حضور (0) باند با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و مبتنی بر روش UPGMA انجام گرفت. دامنه ضرایب تشابه از 22/0 تا 87/0 متغیر بود. میانگین ضرایب تشابه 64/0 بود و میانگین ضرایب تشابه لاین ها (63/0) بیشتر از ارقام (60/0) بود. بیشترین تشابه ژنتیکی (87/0) بین ارقام آذر2 و سرداری که جزء ارقام با تیپ رشد زمستانه هستند و کمترین تشابه ژنتیکی (22/0) بین رقم سیمره با لاین Bavicora مشاهده شد. با برش دندروگرام در نقطه 72/0، 6 گروه اصلی به دست آمده و بقیه ارقام و لاین ها به تنهایی هر یک تشکیل یک گروه جداگانه را دادند. در مجموع نتایج این تحقیق حاکی از تشابه بالای ژنوتیپ ها بود که لازم است نسبت به متنوع کردن ژرم پلاسم این گونه در مراکز تحقیقاتی مربوطه اقدام کرد.
رضا میر دریکوند،
دوره 3، شماره 2 - ( 12-1395 )
چکیده
شناسایی تنوع ژنتیکی و استفاده از آن در موفقیت برنامههای بهنژادی، امری ضروری است. در این تحقیق تنوع ژنتیکی 20 ژنوتیپ جو دیم با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی RAPD و ISJ بررسی شد. ژنوتیپها از نظر همه صفات ظاهری مورد بررسی اختالف معنیدار داشتند که این موضوع بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین آنها بود. محاسبه وراثتپذیری عمومی برای صفات نشان داد که صفت طول سنبله بیشترین و عملکرد دانه کمترین وراثتپذیری را داشتند. کمترین و بیشترین ضریب تغییرات ژنوتیپی و فتوتیپی به ترتیب برای صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله برآورد گردید. میانگین درصد چندشکلی آغازگرهای ISJ بیشتر از چندشکلی مشاهده شده در بین آغازگرهای RAPD بود. تجزیهی خوشهای نشان داد که تفکیک ژنوتیپها بر اساس صفات ظاهری با تفکیکی که با استفاده از دادههای مولکولی بدست آمد، مشابهت چندانی ندارند، اما تفکیک بر اساس دادههای مولکولی RAPD و ISJ تا حدودی توانست ژنوتیپهای دو ردیفه و شش ردیفه، همچنین ژنوتیپهای دانه پوشیده و بدون پوشینه را از هم تفکیک نماید. بین ماتریس تشابه دادههای مولکولی و صفات ظاهری همبستگی منفی و معنیدار، ولی بین ماتریس تشابه دادههای مولکولی همبستگی مثبت و معنیدار وجود داشت.
مهرنوش رافعی، محمد رضا عامریان، بهزاد سرخی، پرویز حیدری، حمیدرضا اصغری،
دوره 6، شماره 2 - ( 12-1398 )
چکیده
بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی غلظت‌‌های مختلف اپیبراسینولید بر عملکرد دانه‌‌ای، کاتالاز، محتوای کلروفیل کل، پایداری غشاء سلولی گندم و بررسی بیان برخی از ژنهای مسیر سیگنالینگ براسینواستروئیدها (BES1 و BRI1) تحت تنش خشکی انتهای فصل، آزمایشی بهصورت کرت‌‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال زارعی 98 به اجرا درآمد. عامل اصلی در دو سطح (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحله 50 درصد گلدهی تا پایان فصل زراعی)، عامل فرعی در چهار سطح (محلولپاشی اپیبراسینولید در 0، 0.25، 0.625 و 1 میلی‌‌گرم در لیتر) و عامل فرعی فرعی شامل هفت ژنوتیپ گندم (مهرگان، پارسی و ژنوتیپهای ناشناخته با کدهای 2853، 3506، 3737، 4056 و 4228) بود. نمونه‌‌برداری سی روز پس از اعمال تنش خشکی از برگ پرچم (مرحله زادوکس89) صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش پایداری غشاء سلولی، محتوای کلروفیل کل، عملکرد و همچنین افزایش کاتالاز در همه ژنوتیپها میشود. ژنوتیپ 4228 بر اساس میزان عملکرد دانه، پایداری غشاء سلولی، محتوای کلروفیل و کاتالاز تحت تنش خشکی، متحملترین ژنوتیپ گندم در بین ارقام مورد مطالعه بود. همچنین، نتایج نشان داد که کاربرد اپیبراسینولید از طریق افزایش صفات مذکور موجب کاهش اثرات مخرب تنش خشکی در گندم شده که نتیجه آن افزایش عملکرد دانه‌‌ای بیشتر تحت تنش خشکی است. با افزایش غلظت اپیبراسینولید، میزان عملکرد دانه نیز افزایش یافت. بررسی الگوی بیان ژن 1TaBES و TaBRI1 با استفاده از روش Real-time PCR نشان داد که اگرچه کاربرد هورمون براسینواستروئید موجب افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم میشود اما مسیر سیگنالینگ آن متفاوت از مسیر سیگنالینگ شناخته شده BRI1 است
رضا میر دریکوند، کامران سمیعی،
دوره 7، شماره 1 - ( 6-1399 )
چکیده
برآورد تنوع ژنتیکی و ارزیابی منابع ژرم‌پلاسم گیاهی، مهم‌ترین مرحله در جمع‌آوری، مدیریت و استفاده صحیح از ذخایر ژنتیکی محسوب می‌گردد. در همین راستا مقایسه نشانگرهای مختلف در ارزیابی تنوع و ارائه نشانگرهایی با بیشترین کارایی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی بین جمعیت طبیعی بلوط ایرانی جنگل‌های استان لرستان، 20 جمعیت مختلف از مناطق جغرافیایی و اقلیمی مختلف جمع‌آوری شد. پس از استخراج DNA نمونه‌های مورد مطالعه، از سه سیستم نشانگری ISJ، ISSR و SCoT جهت بررسی چندشکلی استفاده شد. گروه‌بندی ژنوتیپها براساس اطلاعات حاصل از باندهای چند شکل به‌دست آمده از هر 3 نشانگر به‌طور جداگانه و همچنین به صورت ترکیب دادههای سه نشانگر انجام گرفت. نتایج الکتروفورز محصول واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) آغازگرهای مورد استفاده، 91 باند چندشکل با میانگین 71 درصد را بین ژنوتیپها نشان داد. نشانگر ISSR با 44 باند بیشترین تعداد باند چند شکل را به خود اختصاص داد. نشانگرهای ISJ، ISSR و SCoT ژنوتیپها را به‌ترتیب به 5، 6 و 5 گروه تفکیک نمودند و درمجموع ترکیب دادههای سه نشانگر، ژنوتیپها به 5 گروه چند ژنوتیپی و 3 گروه تک ژنوتیپی تفکیک شدند. نتایج نشان داد که گروه‌بندی به‌دست آمده از نشانگرهای مختلف تا حدودی با گروه‌بندی ژنوتیپها بر اساس شرایط اقلیمی موجود همخوانی داشت. بیشترین شباهت در گروه‌بندی‌های انجام گرفته، به نشانگر ISJ و ISSR با 89 درصد تعلق داشت. به‌طور کلی نتایج بیانگر کارایی مناسب نشانگرهای مورد استفاده در برآورد فواصل ژنتیکی بین جمعیت مختلف بلوط بود.
شقایق مهروی، غلامعلی رنجبر، حمید نجفی زرینی، قادر میرزاقادری،
دوره 7، شماره 1 - ( 6-1399 )
چکیده
انیسون گیاهی یک‌ساله و متعلق به خانواده چتریان است و از اسانس حاصل از میوه آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و نوشیدنی استفاده میشود. تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید انیسون در سراسر دنیاست. در این تحقیق برای بررسی رابطه‌های متقابل میان صفات مختلف و همچنین ارزیابی عملکرد ژنوتیپهای انیسون از روش بای‌پلات (نمودار دو وجهی) استفاده شد. در این بررسی 18 ژنوتیپ انیسون در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه وسترن استرالیا، در دو شرایط معمولی و تنش خشکی هرکدام در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. پانزده صفت پدیدشناختی (فنولوژیکی)، ریخت‌شناسی، فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اندازهگیری شد. نتایج حاصل نشان داد که همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد و تعداد میوه و وزن هزار میوه در هر دو شرایط معمولی و تنش خشکی وجود داشت. با توجه به همبستگی منفی و معنیدار بین صفات فنولوژیک و عملکرد میوه در دو تیمار متفاوت آبیاری، می‌توان نتیجه گرفت که برای دستیابی برای ژنوتیپ‌هایی با عملکرد میوه بالا، باید به‌دنبال انتخاب ژنوتیپ‌هایی زودرس در انیسون بود. در این مطالعه، همبستگی معنی‌داری بین صفت محتوای رطوبت نسبی با عملکرد میوه، تحت تیمار تنش مشاهده شد که می‌توان از این صفت به‌عنوان شاخص فیزیولوژیک، برای ارزیابی تحمل خشکی در انیسون استفاده کرد. با توجه به نتایج تجزیه خوشهای بر اساس صفات اندازهگیری شده، تحت هر دو شرایط مورد بررسی ژنوتیپها در سه خوشه گروه‌بندی شدند. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه میانگین خوشه‌ها در شرایط معمولی و تنش، ژنوتیپهای شماره 1، 5، 6، 11، 12، 14، 15 و 16 به‌عنوان متحملترین ژنوتیپها به تنش خشکی شناسایی شدند. از این ژنوتیپها می‌توان در برنامههای اصلاحی بهبود تحمل به خشکی در ژرم‌پلاسم انیسون استفاده نمود.
رضا میردریکوند، سید سجاد سهرابی، سید محسن سهرابی، کامران سمیعی،
دوره 8، شماره 2 - ( 12-1400 )
چکیده
امروزه پپتیدهای ضدمیکروبی به‌عنوان نسل جدیدی از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان بیماری‌های میکروبی در انسان، جانوران و محافظت از گیاهان در مقابل بیمارگرهای مختلف، شناخته می‌شوند. هوئین‌ها گروهی از پپتیدهای ضدمیکروبی به‌شمار می‌روند که به‌دلیل تنوع بسیار بالا و بیان در اندام‌های مختلف گیاهی و همچنین نقش مؤثر در پاسخ به تنش‌های زیستی و غیرزیستی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گروه از پپتیدهای ضدمیکروبی شناخته می‌شوند. هدف مطالعه حاضر شناسایی و جداسازی ژنهای هوئین در گیاه جو و بررسی خصوصیات و میزان بیان آنها در بافت‌ها و شرایط محیطی مختلف بود. بدین منظور تمام توالی‌های پروتئینی مربوط به ژنهای هوئین گیاهی از پایگاه NCBI دریافت شدند. پس از به‌دست آمدن توالی مورد توافق، این توالی با استفاده از ابزار tBLASTn در برابر ژنوم جو مورد هم‌ردیفی قرار گرفت. نتایج حاصل از هم‌ردیفی، سرهم‌بندی شده و توالی‌های حاصل بلاست برای تعیین چارچوب خوانش باز (ORF) کامل، دمین‌های عملکردی، سیگنال پپتید، محل تجمع سلولی، خصوصیات فیزیکوشیمیایی، فراوانی اسیدهای آمینه، فعالیت ضدمیکروبی و الگوی بیان مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت با استفاده از واکنش PCR توالی کدکننده کامل هوئین‌ها تکثیر و بهصورت آزمایشگاهی تأیید شد. در این پژوهش، سیزده ژن هوئین با ORFهایی با طول متوسط 813 جفت‌باز در گیاه جو شناسایی، جداسازی و توالی‌یابی شدند. ژنهای هوئین جداسازی شده از جو با سایر هوئین‌های گیاهی، از نظر توالی ژنی و پروتئینی و همچنین خصوصیات ساختاری و عملکردی مشابهت بالایی نشان دادند. نتایج نشان داد که هوئین‌های گیاه جو مانند سایر هوئین‌های گیاهی، بدون اینترون و یا دارای تنها یک اینترون هستند و وجود سیگنال پپتید ترشحی، تجمع خارج سلولی، وجود دمین‌های عملکردی ChtBD1 در همه آنها و دمین عملکردی Lyz-like در برخی از آنها، تأیید شد. همچنین نتایج نشان داد که فعالیت ضدمیکروبی و بیان حداکثری در ریشه و اندام‌های زایشی و همچنین بیان در پاسخ به تنش‌های زیستی و غیرزیستی از دیگر ویژگی‌های این پروتئین‌ها است. یافته‌های مطالعه حاضر درک ما را در مورد اثر ژنهای هوئین در فرآیندهای زیستی گیاه مانند رشد و نمو و همچنین پاسخ به تنش‌های زیستی و غیرزیستی افزایش می‌دهد.
فاطمه دریکوند، عیدی بازگیر، مصطفی درویش نیا، حسین میرزایی نجفقلی،
دوره 10، شماره 1 - ( 6-1402 )
چکیده
سیب یکی از مهم‌ترین محصولات اقتصادی ایران و جهان به‌شمار می‌رود. بیماری پوسیدگی قهوهای سیب (Monilinia laxa) یکی از بیماری‌های مهم است که باعث کاهش عملکرد در مراحل قبل از برداشت و پس از برداشت میشود. در این تحقیق میزان تغییرات برخی از ترکیبات دفاعی میوه سیب ازجمله آنزیمهای پروکسیداز و کاتالاز، پس از مایهزنی با قارچ M. laxa بررسی شد. استخراج و اندازهگیری آنزیم پراکسیداز و کاتالاز به‌ترتیب در روزهای 0، 3، 6، 9 و 12 روز پس از مایهزنی قارچ عامل بیماری انجام شد. همچنین در این مطالعه روند تغییرات بیان ژنهای PR1 و PR8 علیه بیمارگر پوسیدگی قهوهای در میوه سیب پس از تلقیح با بیمارگر در فاصله زمانی 12، 24، 48 و 96 ساعت به‌همراه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس بیان ژنهای مقاومت در سطوح مختلف زمان اعمال تیمار معنیدار بود. بیشترین میزان بیان ژنهای PR1 و PR8 بعد از 48 ساعت نسبت به تیمار شاهد مشاهده شد. در این تحقیق، بیان ژنهای PR1 و PR8 برای اولین بار علیه بیمارگر قارچی در سیب بررسی‌شده است و امید می‌رود یافته‌های پژوهش حاضر در توسعه روش‌های اصلاحی برای مقاومت به بیمارگرهای مهم انباری سیب برای نگه‌داری طولانی‌مدت آن مفید باشد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
